اگر با صداي بلند خروپف مي كنيد و حتي بعد از يك خواب كامل شبانه احساس خستگي را داريد، ميتوان گفت يكي از علل اين مشكل آن است كه دچار آپنه خواب باشيد. آپنه خواب ميتواند به علل مختلفي رخ دهد و عدم رفع آن منجر به مشكلات حادي در آينده ميشود. در اين مقاله با ما باشيد تا به بررسي كامل اين مشكل، عوارض و راههاي درمان آن بپردازيم.
آپنه خواب چيست؟آپنه خواب يك اختلال در هنگام خوابيدن براي افراد است كه ميتواند منجر به عوارض جدي شود. در اين حالت فرد در هنگام خواب دچار قطع و تقطيع در تنفس ميشود و اين مشكل ميتواند به صورت مكرر پيش آيد. اين نوع اختلال ميتواند گاهي تا صدها بار در يك شب هم ايجاد شود كه وضعيت نامناسبي را ايجاد ميكند.
اگر آپنه خواب درمان نشود، اين مشكل ميتواند باعث تعدادي از مشكلات سلامتي شما شود، از جمله فشار خون بالا، سكته مغزي، كارديوميوپاتي (بزرگ شدن بافت عضلاني قلب)، نارسايي قلبي، ديابت و حملات قلبي. آپنه خواب درمان نشده همچنين ميتواند مسئول اتفاقات نامناسبي در بدن از جمله اختلالات شغلي، حوادث ناشي از كار و تصادفات وسايل نقليه موتوري و همچنين عدم موفقيت در مدرسه در كودكان و نوجوانان باشد.
در حالت كلي ميتواند 2 نوع از اين اختلال رايج در خواب را معرفي كرد كه تحت عنوان آپنه خواب انسدادي و نيز مركزي شناخته ميشود:
آپنه انسدادي خواب شايعتر از مورد دوم است. آپنه انسدادي خواب به صورت دورههاي مكرر ايجاد ميشود كه ميتواند باعث انسداد كامل يا جزئي راه هوايي فوقاني در طول خواب شود. در طول يك دوره آپنه، با افزايش فشار براي باز كردن راه هوايي، ديافراگم و عضلات قفسه سينه سختتر كار ميكنند. سپس تنفس مجدد ميتواند با تكان خوردن سر و يا به همراه يك تنفس بلند مجددا شروع شود. اين دورهها ميتوانند با خواب سالم تداخل كنند، جريان اكسيژن را به اندامهاي حياتي كاهش دهند و باعث بينظمي ريتم قلب شوند.در آپنه خواب مركزي، راه هوايي مسدود نميشود؛ اما مغز به دليل بي ثباتي در مركز كنترل تنفس، نميتواند به ماهيچهها سيگنال تنفس دهد. آپنه مركزي ميتواند با توجه به وضعيت سيستم مركزي متناسبا رفتار كند.در حالت ديگر كه ميتوان آن را با عنوان سندرم آپنه خواب پيچيده يا تركيبي بيان كرد، اين مشكل زماني رخ ميدهد كه فردي داراي آپنه انسدادي و آپنه مركزي خواب باشد. در حالتي كه به اين مشكل دچار هستيد، ميتوانيد تا انتهاي اين مقاله با ما همراه باشيد، به پزشك مراجعه كنيد و با درمان و كاهش آن ميتوانيد از ساير اختلالها از جمله مشكلات قلبي و عوارض آن هم جلوگيري كنيد.
علائم آپنه خواباغلب اولين علائم از اين مشكل نه توسط بيمار، بلكه توسط افرادي كه با او زندگي ميكنند تشخيص داده ميشود. بسياري از افراد مبتلا به اين اختلال ممكن است هيچ ناراحتي را نسبت به آن تجربه نكنند. در مورد علائم ين بيماري ميتوان گفت:
خرناس.خواب آلودگي يا خستگي در طول روز.بيقراري در هنگام خواب كه ميتواند به همراه بيداريهاي پي در پي نيز باشد.بيدار شدن به صورت ناگهاني كه در برخي موارد با نفس نفس زدن همراه است.در اين افراد خشكي در قسمت دهان نيز مشاهده شده است. همچنين گلودرد نيز از علائم آن است.برخي از اختلالهاي ديگر نيز ميتواند رخ دهد كه شامل اختلالهاي شناختي مانند فراموشي، تحريك پذيري و تمركز است.اختلالات خلقي (افسردگي يا اضطراب).عرق شبانه.تكرر ادرار در شب.اختلال عملكرد جنسي.سردرد.افراد مبتلا به آپنه خواب مركزي اغلب بيداريهاي مكرر يا بيخوابي را گزارش ميكنند، اگرچه ممكن است پس از بيدار شدن احساس خفگي يا نفس نفس زدن نيز داشته باشند. علائمي كه اين مشكل ميتواند در كودكان ايجاد كند، ميتواند به درستي مشخص نباشد كه برخي از آنها به شرح زير است:جوان ايراني (irjavan.com)
عملكرد ضعيف كه ميتواند در مدرسه ديده شود.سستي يا خواب آلودگي كه اغلب به اشتباه به عنوان تنبلي در كلاس تعبير ميشود.تنفس دهاني در طول روز و مشكل در بلع.در هنگام دم در تنفس، قفسه سينه به سمت داخل حركت داده ميشود.وضعيتهاي غيرمعمول خوابيدن، مانند خوابيدن روي دستها و زانوها، يا با گردن بيش در حالتي كه بيش از حد كشيده شده باشد.تعريق زياد در شب.اختلالات يادگيري و رفتاري (بيش فعالي، نقص توجه).شب ادراري.علت احساس خفگي در خواببراي پاسخ به اين مشكل از آپنه خواب، ميتوان دلايل مختلفي را ذكر كرد كه عبارتند از:
بيماري قلبي: كه ميتواند باعث عدم رسيدن خون كافي و اكسيژن و پمپاژ آن شود.تنگي نفس موقت و اتفاقي.مشكلات ريه: در اين حالت مشكلاتي مانند لخته خون، پنوموني، فشار خون بالا، بيماريهاي انسداد مزمن ريه، تورم و تجمع مخاط، ساير مشكلات ريوي.گرفتگي راههاي منتهي به ريهها: در اين حالت ممكن است مجاري هوا در برخي از قسمتها مانند دهان، گلو و نيز بيني مسدود شود. موارد ديگر از علل اين مشكل ميتواند ناشي از تورم باشد كه در قسمتهايي مانند طرفين تارهاي صوتي و يا به علت گير كردن در مجاري تنفسي و نيز آسم ايجاد شود.ساير مشكلات قلبي: در اين حالت ممكن است عوامل ايجاد تنگي نفس و خفگي در خواب و يا آپنه خواب، مواردي مانند درد در قفسه سينه، جريان ضعيف خون، نقص قلبي از بدو تولد، اختلال در ريتم قلبي، نارسايي قلبي، حمله قلبي باشد.ديگر دلايل ممكن: موارد ديگري كه ميتوان در مورد احساس خفگي در خواب بيان كرد، ميتوان به آلرژي، خوابيدن در ارتفاعات بالا كه سطح اكسيژن كمتر ميشود، وجود گرد و غبار در محيط كه ميتواند مدام منجر به تنگي و كاهش كيفيت تنفس شود، حالتهاي عاطفي نامناسب، وحشت زدگي و نيز اضطراب.
آپنه خواب در كودكانآپنه انسدادي خواب كودكان يك اختلال است كه ميتواند منجر شود تا به صورت جزئي يا كامل به طور مكرر در طول خواب، تنفس فرد مسدود گردد. اين بيماري به دليل باريك شدن يا انسداد راه هوايي فوقاني در هنگام خواب رخ ميدهد. بين آپنه انسدادي خواب كودكان و آپنه خواب بزرگسالان تفاوتهايي وجود دارد. علت اصلي بروز آپنه خواب در بزرگسالان اغلب چاقي است، در حالي كه در كودكان شايعترين بيماري زمينهاي بزرگ شدن آدنوئيدها و لوزهها است. تشخيص و درمان به موقع براي جلوگيري از عوارضي كه ميتواند بر رشد و رفتار كودكان تأثير بگذارد، در اين گونه موارد بسيار مهم خواهد بود.
آپنه خواب نوزاديكي از نكاتي كه بايستي به آن توجه كنيد، آن است كه نوزادان هم ميتوانند به آپنه خواب دچار شوند. در اين حالت بايستي بدانيد كه اين مشكل نيز ميتواند در كودكان رخ دهد و بيشتر در حالتي رخ ميدهد كه نوزادان قبل از موعد موردنظر متولد ميشوند. اين موعد ميتواند پيش از 37 هفتگي باشد كه در آن كودكان دچار آپنه خواب نارسي ميشوند. همچنين اگر آپنه خواب در كودكان بعد از 37 سالگي بدنيا آمده باشند، رخ دهد به آن آپنه خواب نارسي ميگويند.
در حالتي كه نوزاد دچار اين مشكل شود، ابتدا با ملايمت او را تكان دهيد. در حالتي كه پاسخي از او نشان داده نشود، بايستي فورا با اورژانس تماس بگيريد. يكي از نشانههاي حاد بودن اين مشكل، كبودي در قسمت اطراف دهان است كه ميتواند در قسمت پيشاني و يا بدن كودك يك نشانه غيرطبيعي به حساب آيد. همچنين توصيه ميشود حتما والدين با احياي ريوي نوزاد آشنا باشند و كلاسهاي آموزشي آن را از اينترنت يا هلال احمر و بيمارستانها فرابگيرند.
درمان آپنه خوابتوجه كنيد كه آپنه خواب اگر خفيف باشد هميشه نيازي به درمان ندارد. اما ممكن است در حالتهاي وخيمتر، بسياري از افراد نياز به استفاده از دستگاهي به نام دستگاه CPAP داشته باشند كه ميتوانند آن را داروخانهها و يا فروشگاههاي اينترنتي تهيه كنند. يكي از دستگاههايي كه براي مقابله با اين مشكل به كار ميرود، دستگاه CPAP است كه ميتواند موجب پرهيز از مشكل اختلال تنفس در خواب شده كه به آرامي هوا را به ماسكي كه هنگام خواب روي دهان يا بيني خود مي زنيد، پمپ ميكند. استفاده از اين دستگاه براي موارد زير كاربرد دارد:
با جلوگيري از باريك شدن بيش از حد راه هاي هوايي، تنفس خود را در هنگام خواب بهبود بخشيدكيفيت خواب خود را بهبود مي بخشد و به شما كمك مي كند كمتر احساس خستگي كنيدكاهش خطر مشكلات مرتبط با آپنه خواب (مانند فشار خون بالا)استفاده از دستگاه CPAP ممكن است در ابتدا عجيب يا ناخوشايند باشد، اما سعي كنيد به استفاده از آن ادامه دهيد.
درمان آپنه خواب با دارودر درمان آپنه با استفاده از دارو، شواهد نشان داده است كه براي كودكان 1 – 16 سال استفاده از داروهاي ضد التهابي موثر بوده است. همچنين بيان شده است كه استفاده از داروهايي مانند استازولاميد، تريازولام و يا زولپيدم ميتواند به رفع آپنه خواب شما كمك نمايد. استفاده از اين نوع داروها بايستي با نظر پزشك انجام شده وگرنه مصرف بدون بررسي آن ميتواند در ايجاد عوارض جانبي و يا مشكلات شديد موثر باشد؛ بنابراين براي همه افراد مفيد نيست.
همچنين استفاده از داروهاي گياهي نيز براي اين نوع مشكل ميتواند وجود داشته باشد. در اين حالت ميتوانيد از مكملهاي گياهي استفاده كنيد. شما ميتوانيد با قرقره كردن روغن گياهان زير در گلو در رفع اين مشكل گامهاي مفيدي برداريد از جمله اين گياهان بايد به سير، دارچين، زنجبيل، سنبل، نعنا، رازيانه اشاره نمود.
يكي از نكاتي كه در كنار درمان آپنه خواب با دارو بايد به آن توجه كنيد آن است كه بايستي از الكل در كنار داروهاي خاص ديگر مانند قرصهاي خواب آور و يا آرام بخش خودداري كنيد. در واقع اين موارد باعث ميشود تا شما در قسمت ماهيچههاي پشت گلو دچار شل شدگي نشده و همچنين از انسداد تنفس در اين حالت جلوگيري ميكند.
عمل جراحي آپنه خوابدرمانهايي كه براي آپنه خواب كمتر رايج هستند شامل مواردي مانند زير است:
يك دستگاه محافظ لثه مانند كه راههاي هوايي شما را در هنگام خواب باز نگه ميدارد (دستگاه فك پايين)جراحي براي كمك به تنفس كه ميتواند در قالب برداشتن لوزههاي بزرگ يا كارهاي ديگر انجام شود.اين درمان ها ممكن است به خوبي دستگاه CPAP كار نكنند.
در رابطه با مورد دوم يعني جراحي آپنه خواب بايد گفت عمل جراحي براي اين مشكل با عنوان Uvulopalatopharyngoplasty انجام ميشود كه بافتها و قسمتهاي اضافي كه سد و مشكل ايجاد ميكنند، در پشت گلو برداشته ميشود و ميتواند در رفع خروپف بسيار مهم باشد. آخرين راهحل پس از اين موارد، باز كردن راه ناي است كه انسداد در قسمت گلو رفع خواهد شد.
درمان درد قفسه سينه هنگام خوابمشكلات مختلفي ميتواند منجر به درد در قفسه سينه شود كه باعث ميشود تا ناشي از مشكلات قلبي، ريوي، مشكلات عاطفي و يا عضلاني و اسكلتي است. در صورتي كه اين درد مداوم و چند دقيقهاي باشد، بايستي به پزشك مراجعه كنيد تا ريشه يابي علت آن انجام شود. از جمله عللي كه ميتواند منجر به اين مشكل شود ميتوان گفت:
حمله قلبيپريكارديتآنژينميوكارديتپارگي آئورتاختلال بلعسنگ كيسه صفراسوزش سردلپانكراتيتذات الجنبآمبولي ريويماسك مخصوص آپنه خوابدر قسمت قبل هم اشاره كرديم كه امروزه ميتوان براي رفع مشكلات و اختلالاتي كه در حوزه تنفس در هنگام خواب ايجاد ميشود، از دستگاههاي مختلفي استفاده كرد كه يكي از اين موارد دستگاه CPAP است. اين نوع ماسكها نسل جديدي از دستگاههايي هستند كه ميتوانيد به كمك آن اقدام به برطرف كردن مشكل آپنه و انسداد خواب نماييد. در واقع اين نوع ماسك ميتواند به باز نگهداشتن راههاي هوايي از طريق افزايش فشار هوا به كار گرفته شود ولي با توجه به فرم و ساختار استفاده از آن، افراد تمايلي به استفاده از آن، تحمل سنگيني و يا درگيري فيزيكي آن را ندارند.
يكي ديگر از وسايل در حوزه ماسكهاي آپنه، پوششهاي ساخته شده توسط InnoMed Technologies است كه ميتواند با بافت نرمي كه دارد، طريق سوراخهاي بيني متصل كرده و با داشتن انعطاف پذيري بالاتر، ميتواند بهتر استفاده شود.
آپنه خواب و كرونادر رابطه با ارتباطي كه بين آپنه خواب و نيز كرونا ميتواند وجود داشته باشد، بايستي گفت بنا به تحقيقات انجام شده، افرادي كه به مشكل آپنه خواب دچار هستند، با احتمال بيش از 31 درصد نسبت به افراد ديگر در بيمارستانها بعد از ابتلا به كرونا بستري ميشوند. احتمال خطر مرگ نيز در اين گونه افراد بيشتر است. در واقع افرادي كه مشكلات آپنه خواب دارند، بايستي بيشتر نسبت به وضعيت ابتلا به كرونا دقت كنند و از آن فاصله بگيرند.
پس نتيجه ميگيريم با توجه به كاهش سطح اكسيژن در كساني كه به مشكل آپنه و تنفس در خواب مواجه هستند، احتمال ابتلا و مرگ بيشتر از سايرين است.
آپنه خواب و فشارخونمتاسفانه يكي از مشكلات بسيار رايج در بين مردمان امروزي، فشار خون است كه ميتواند به خصوص در سنين بالا بسيار نمود پيدا كرده و مشكلات متعددي را ايجاد كند. افرادي كه دچار چاقي و يا فشار خون بالا هستند، عموما ميتوانند به آپنه خواب هم دچار شده باشند. افرادي كه به اين مشكل دچار هستند، شانس ابتلاي بيشتري به فشار خون بالا دارند و در وقع اين دو مشكل با يكديگر مرتبط و هماهنگ هستند.
اما اين ارتباط به چه صورت است؟ در اين خصوص بايد بدانيد كه تغييرات در قسمت ميزان اكسيژني كه از طريق آپنه خواب رخ ميدهد، ميتواند به اين مشكل منجر شود كه سيستم قلبي را تحت فشار قرار داده و فشار خون را افزايش دهد. در حالت ديگر، در صورتي كه اكسيژن كمتر شود، اين حالت منجر ميشود تا قلب با شدت بيشتري كار كند و فشار بيشتري در اثر تامين اكسيژن به او وارد ميشود كه به مرور زمان نتايج مخرب خود را نشان خواهد داد.
عوارض آپنه خواباز جمله عوارضي كه ميتوان در مورد اين مشكل بيان كرد، بايستي گفت:
اين وضعيت خطر ابتلا به ساير مشكلات سلامتي مانند فشار خون بالا و ديابت را افزايش ميدهد. همينطور بايد بدانيد كه زماني كه آپنه خواب را درمان ميكنيد، ميتوانيد برخي از اين مشكلات را كاهش دهيد يا حتي آن را درمان كنيد.فشار خون بالا: همانطور كه قبلا هم گفتيم، در كنار مورد بالا، وقتي اغلب در طول شب از خواب بيدار ميشويد، بدنتان دچار استرس ميشود. اين خود منجر خواهد شد كه سيستمهاي هورموني شما بيش از حد كار كنند، كه سطح فشار خون شما را افزايش ميدهد.بيماري قلبي: افراد مبتلا به اين نوع مشكلات1 بيشتر در معرض حملات قلبي هستند.مشكل ديابت: شايد بتوان گفت بسته نشدن چشم و عدم استراحت كافي ميتواند بدن شما را از استفاده صحيح از انسولين كه منجر به ديابت ميشود، باز دارد.افزايش وزن: اضافه وزن شانس ابتلا به آپنه خواب را افزايش ميدهد و همچنين اين وضعيت لاغري را سختتر ميكند.سندرم متابوليك: سندرم متابوليك ميتواند احتمال ابتلا به بيماري قلبي، ديابت يا سكته را افزايش دهد.آسم بزرگسالانرفلاكس اسيدآيا آپنه خواب خطرناك است؟در انتها يكي از سوالات و شبهاتي كه در زمينه آپنه خواب وجود دارد را ميتوان مطرح كرد كه در اين زمينه بايد گفت آپنه خواب منجر به تنفس منقطع و مكرر ميشود و فرد را به تدريج به سمت مشكلات و خطرات مزمن آن ميبرد كه شامل بيماريهاي قلبي و سكته نيز ميشود. مشكل ايجاد شده ميتواند يا توسط مغز و در كنترل ديافراگم و برخي عضلات از سمت مغز باشد و يا آنكه در مسير هوايي در بدن گرفتگيهايي ايجاد شده باشد. اگر شما دچار علائمي مانند خروپف، ناتواني در تمركز، خواب آلودگي بيش از حد در روز، خشكي دهان و نوسانات خلقي شديد، اين ها ميتواند از علائم نشان دهنده اين مشكل باشد.
در انتها بايد بدانيد كه درمان اين مشكل ميتواند علاوه بر كاهش عوارض و بيماريهايي كه در پي خواهد داشت، ميتواند با انرژي بيشتر براي ورزش و ساير فعاليتها احساس بهتري در شما ايجاد كند. اين خود ميتواند به كاهش وزن شما كمك كند و خواب آسودهتري را براي شما و اطرافيانتان فراهم نمايد.
آپنه خواب چيست؟ آيا خطرناك است؟ علائم + درمان آن
ادامه مطلب
بازدید: